W piłce nożnej bardzo dużą rolę odgrywają wysokie umiejętności piłkarzy oraz ich jakość. To oni wybiegają na murawę i walczą o zwycięstwo dla swojej drużyny. Pomimo tego nie jest to jedyna rzecz, która ma wpływ na końcowy rezultat pojedynku! Wśród kluczowych rzeczy należy wyróżnić przygotowanie motoryczne graczy, a więc mówiąc wprost, czy będą mieli siłę biegać na wysokiej intensywności przez pełne 90 minut spotkania.
Dodatkowo trzeba zaznaczyć, że na boisku występuje tylko jedenastu graczy, lecz decydujący głos na temat wyjściowego składu ma trener. To on wybiera zawodników, którzy rozpoczynają mecz od pierwszej minuty. Szkoleniowiec w każdym klubie piłkarskim odpowiada za swoją drużynę, sposób przygotowania do sezonu, danego meczu. Na jego barkach spoczywa odpowiedzialność za wyniki drużyny, a także pomysł na dane spotkanie. Mówiąc o pomyśle na mecz, mamy na myśli styl gry oraz założenia taktyczne, jakie zostały nakreślone przez trenera i na podstawie których piłkarze powinni rozgrywać pojedynek! W futbolu można wyróżnić wiele ustawień taktycznych, lecz w dzisiejszym tekście przyjrzymy się popularnej tiki-tace. Opiszemy, co to jest tiki-taka, skąd wywodzi się ten styl gry, a także wskażemy jego główne założenia. Ponadto pochylimy się nad analizą tiki-taki w oparciu o styl gry, jaki preferowała FC Barcelona. Co więcej, wymienimy drużyny, które korzystały z tiki-taki, a także wskażemy zalety i wady stosowania tiki-taki! Zostań z nami, aby dowiedzieć się wszystkiego o tiki-tace w piłce nożnej.
Co znajdziesz w artykule?
Skąd wywodzi się Tiki Taka?
Aby rozpocząć rozważania na temat tiki-taki i jej pochodzenia w pierwszej kolejności musimy wyjaśnić, czym tak naprawdę jest tiki-taka w piłce nożnej. Tiki-taka to styl gry i założenie taktyczne w futbolu, które charakteryzuje wymiana dużej liczby krótkich podań przy jednoczesnym zachowaniu płynności ruchu i wymiany pozycji. Zawodnicy przez długi czas są w posiadaniu futbolówki, wymieniają rekordową liczbę podań, natomiast gracze bez piłki są cały czas w ruchu i płynnie zmieniają swoje położenie na boisku. Idealnym określeniem tiki-taki jest sformułowanie „Ja do Ciebie, Ty do mnie”, które w 100% opisuje ten styl gry! Jeżeli mielibyśmy wskazać cztery główne założenia tiki-taki to z pewnością byłoby to: gra na jeden lub maksymalnie dwa kontakty, szybkie i krótkie podania, utrzymywanie się przy piłce oraz energiczny styl gry i poruszania się po boisku. Warto zaznaczyć, że tiki-taka w małym stopniu zwraca uwagę na formację, ponieważ w większym wymiarze stawia się na koncepcje, która związana jest z grą strefową.
Tiki-Taka przez młodszych kibiców kojarzona jest przede wszystkim z nowszymi czasami, w których olbrzymie sukcesy odnosiła FC Barcelona wraz z Pepem Guardiolą. Hiszpan jest zakochany w tym stylu gry i trzeba przyznać, że sprawdził się on idealnie w „Dumie Katalonii”. Tiki-taka od zawsze kojarzona jest z Barcą, ponieważ już w XX wieku, a dokładnie w latach 80. i 90. był on wykorzystywany. Wówczas na tiki-takę postawił Johan Cruijff, który prowadził FC Barcelonę.
Oczywiście FC Barcelona to nie jedyna drużyna, która stosowała tiki-takę. Jak można łatwo się domyślić, Barca była wzorem dla wielu klubów piłkarskich, a także reprezentacji narodowych. Skoro tiki-taka przynosiła oczekiwane rezultaty, to nic dziwnego, że postanowili z niej skorzystać selekcjonerzy reprezentacji Hiszpanii, którzy również osiągnęli ogromny sukces. Należy tutaj wskazać Luisa Aragonesa oraz Vicente del Bosque, którzy odnosili duże sukcesy z “La Furia Roja”. Hiszpanie zdobyli trzy tytuły mistrzowskie z rzędu na największych turniejach piłkarskich. Hiszpania wygrała mistrzostwa Europy w 2008 roku, mistrzostwa świata w 2010 roku oraz mistrzostwa Europy w 2012 roku, które rozgrywane były w Polsce i w Ukrainie.
Jako ciekawostkę warto dodać, że tiki-taka w przestrzeni medialnej na szerszą skalę pojawiła się w 2006 roku podczas mistrzostw świata w Niemczech. Wówczas hiszpański dziennikarz i komentator sportowy Andrés Montes podczas komentowania meczu Hiszpania–Tunezja w taki sposób skomentował styl gry preferowany przez „La Furia Roja”. Oczywiście założenia taktyczne były wykorzystywane już wcześniej, lecz w 2006 roku zostały nazwane tiki-taką.
Styl gry Barcelony określany jako tiki taka
Pierwszą drużyną kojarzącą się z tiki-taką bez dwóch zdań jest FC Barcelona. Choć była ona stosowana jeszcze w poprzednim stuleciu, to fani piłki nożnej mają w pamięci czasy Pepa Guardioli. To także okres, w którym szczytową formę osiągnął Lionel Messi, który wraz z drużyną sięgnął po trzy triumfy w rozgrywkach Liga Mistrzów UEFA, a także statuetkę Złotej Piłki. Gdy weźmiemy pod uwagę sposób gry Argentyńczyka, a także całej „Dumy Katalonii” to od razu stwierdzimy, że słynęli oni ze stylu gry, jakim była tiki-taka. Wyniki osiągane przez Barcę dobitnie pokazują, że tiki-taka przynosi efekty w postaci wyników, a dodatkowo cieszy oko kibica, ponieważ sposób gry jest bardzo widowiskowy!
Tiki-taka i FC Barcelona to związek, który trwa już długie lata. Był on obecny już na długo przed objęciem drużyny przez Pepa Guardiolę, ponieważ z tego stylu gry korzystali inny trenerzy z Johanem Cruijffem na czele. Już wówczas „Duma Katalonii” słynęła z błyskawicznej wymiany podań, szybkiej wymiany pozycji graczy, ale co najważniejsze gry na jeden lub dwa kontakty. Lata pracy i wierność filozofii sprawiły, że dziś FC Barcelona jako pierwsza jest kojarzona tym stylem gry, czyli tiki-taką.
W piłkarskim środowisku funkcjonuje wiele klubów, a także reprezentacji. Każdy trener prowadzący zespół ma swoją wizję gry, a także plan na to, w jaki sposób powinna grać drużyna. Cześć szkoleniowców wybiera bardziej bezpośrednie środki, oparcie gry na długich podaniach, czy kontratakach, natomiast potężna grupa stawia na tiki-takę, czyli wymianę dużej liczby podań, wymienność pozycji oraz niewielkie przywiązanie do pozycji na boisku. Dziś niewątpliwie, gdy zapytamy kibiców piłki nożnej, z jakim klubem piłkarskim kojarzy Ci się tiki-taka, bez dwóch zdań większość fanów odpowie, że jest to FC Barcelona. „Duma Katalonii” na przestrzeni lat wypracowała sobie olbrzymią markę, właśnie w oparciu o ten styl gry.
Wśród znanych drużyn preferujących styl gry i założenia taktyczne tiki-taki należy wskazać reprezentację narodową Hiszpanii. Ponadto tiki-taka związana jest z Pepem Guardiolą, więc nic dziwnego, że hiszpański trener chciał wprowadzić ten styl gry w kolejnych klubach, w których pracował. Może nie było to tak wyraziste jak w przypadku Barcy, lecz trzeba zaznaczyć, że kolejne kluby, które prowadził Guardiola miały sporo wspólnego z tiki-taką. Wśród klubów, które cieszyły oko swoją grą, należy wskazać Bayern Monachium i Manchester City.
Tiki-taka to jeden z najbardziej widowiskowych stylów gry. Wielu kibiców zakochało się w założeniach taktycznych tiki-taki i to właśnie dla niej przychodzi na stadiony. Z reguły drużyny stosujące tiki-takę grają ładnie dla oka, a więc kibic ma solidny argument, aby przyjść na stadion i zobaczyć swoich ulubieńców w akcji. Ponadto tiki-taka i jej założenia taktyczne sprawiają, że zawodnicy przed długi czas są w posiadaniu piłki, często nią operują, są z tego zadowoleni i przekłada się to na ich rozwój jako zawodników. W efekcie ten styl gry sprawia, że gracze po roku stosowania tiki-taki są znacznie lepszymi piłkarzami, niż dwanaście miesięcy wcześniej, a kibice mogą zobaczyć ofensywną stronę drużyny. Wielopodaniowe akcje, gra na jeden kontakt, prostopadłe podania, długi czas utrzymywania się przy piłce – to jest właśnie tiki-taka!
Wady stosowania tiki taki
Każdy styl gry ma swoje mocne i słabe strony. Jeżeli chodzi o wady stosowania tiki-taki należy podkreślić, że jest to styl gry, który w szczególności ma za zadanie przynieść dominację na boisku. Pomimo dominacji nad rywalem piłka nie zawsze trafia do siatki przeciwnika, a ten najczęściej stara się wyjść z opresji bezpośrednio, stawiając na kontratak. Zdarza się, że pomimo olbrzymiej przewagi, drużyna stosująca tiki-takę przegrywa spotkanie.