Co ile lat odbywa się Euro? Mistrzostwa Europy w piłce nożnej

Piłka nożna w Polsce to wyjątkowa dyscyplina sportowa, którą interesuje się rekordowa liczba osób. Piłkarskie pojedynki z udziałem reprezentacji Polski na wielkich turniejach ogląda kilkanaście milionów osób, co dobitnie pokazuje, że futbol zajmuje wyjątkowe miejsce w serach rodaków. Mistrzostwa Europy w piłce nożnej to największa impreza piłkarska na Starym Kontynencie. Turniej finałowy odbywa się regularnie co cztery lata, a najlepsze reprezentacje narodowe rywalizują o wyjątkowy puchar i miano najsilniejszej drużyny w Europie! Jaka jest historia EURO? Ile drużyn aktualnie bierze udział w turnieju finałowym? Jakie są zasady awansu? Kto organizował już mistrzostwa Europy? Zostań z nami, aby poznać kluczowe informacje dotyczące turnieju ME w piłce nożnej!

Historia Euro

Mistrzostwa Europy to największa impreza piłkarska na Starym Kontynencie. Turniej finałowy rozgrywany jest już od ponad 60. lat. W związku z rozwojem samej dyscypliny sportowej i nowymi rozwiązaniami, możliwościami, w tym czasie zaszło wiele zmian. Dotyczyły one zarówno organizacji turnieju, jak i formatu rozgrywek, systemu awansu, czy liczby drużyn, która walczyła o prestiżowy puchar.

Początki mistrzostw Europy w piłce nożnej sięgają 1960 roku, kiedy to piłkarskie zmagania dotyczyły rywalizacji o Puchar Europy Narodów. Gospodarzem historycznego, bo premierowego EURO w 1960 roku była Francja. Tak jak już wcześniej zaznaczyliśmy, na przestrzeni lat zmieniały się zasady EURO, w tym liczba występujących na nim drużyn. Na pierwszym turnieju wystąpiła bardzo skromna liczba zespołów, lecz rozwój piłki nożnej, zmiany na geopolitycznej mapie Europy doprowadziły do tego, że w kolejnych latach było coraz więcej zespołów. Pierwszym mistrzem Europy został Związek Radziecki. W latach 1960-1976 rywalizacja o puchar toczyła się między czterema reprezentacjami. Sytuacja zmieniła się od mistrzostw Europy w 1980 roku, gdy w zmaganiach brało udział już dwa razy tyle drużyn. 16 reprezentacji narodowych po raz pierwszy wzięło udział w 1996 roku, a ostatnim turniejem z taką liczbą drużyn były finały w Polsce i w Ukrainie w 2012 roku. Od EURO 2016, które odbyło się we Francji, liczba drużyn została zwiększona do 24. Należy podkreślić, że aktualnie na EURO ma szansę awansować więcej drużyn. To samo dotyczy fazy pucharowej turnieju, w której także zaszły zmiany.

Na przestrzeni lat sposób rozgrywania mistrzostw Europy uległ zmianie. Od szóstej edycji ME, czyli 1980 roku gospodarze mają zapewniony udział w turnieju finałowym i nie muszą przechodzić przez ścieżkę eliminacyjną. Ponadto od EURO 1980 rozgrywana jest faza grupowa. Dotąd w systemie rozgrywek obwiązywała wyłącznie faza pucharowa, a więc dwa półfinały, finał i mecz o trzecie miejsce.

Co więcej, na EURO 1984 we Francji wprowadzono kolejną nowość. Brązowe medale były przyznawane obydwu przegranym w półfinałach zespołom. Od 1960 roku mistrzostwa Europy w piłce nożnej mężczyzn odbywają się regularnie co cztery lata, na przemian z mistrzostwami świata. Jedyny wyjątek stanowiło EURO 2020, które ze względu na pandemię COVID 19 zostało przesunięte o 12 miesięcy i ostatecznie turniej finałowy rozegrano w 2021 roku. Podczas EURO 2020 po raz pierwszy w historii turniej rozgrywany był w więcej niż w dwóch państwach. Mistrzostwa Europy 2020 odbyły się w jedenastu różnych miastach, na jedenastu różnych stadionach i w dziesięciu różnych państwach.  

Spoglądając na gospodarzy mistrzostw Europy, bardzo szybko zauważymy, że 12 razy turniej finałowy organizował jeden kraj. Trzy razy różne państwa organizowały je wspólnie: 2000 – Belgia i Holandia, 2008 – Austria i Szwajcaria, 2012 – Polska i Ukraina. EURO 2020 zorganizowało dziesięć różnych krajów, natomiast turniej w 2024 roku odbędzie się w Niemczech.

Nieodłącznym elementem mistrzostw Europy w piłce nożnej są maskotki, które szczególnie zwracają uwagę najmłodszych kibiców. Na turniejach finałowych są one obecne od 1980 roku, kiedy to EURO odbyło się we Włoszech.

• Włochy 1980: Pinokio (drewniany pajacyk Pinokio);
• Francja 1984: Peno (kogut);
• Niemcy 1988: Berni (królik Berni);
• Szwecja 1992: Rabbit (królik);
• Anglia 1996: Goaliath (lew);
• Belgia i Holandia 2000: Benelucky (połączenie symboli Belgii i Holandii – diabła oraz lwa);
• Portugalia 2004: Kinas (chłopiec w barwach Portugalii);
• Austria i Szwajcaria 2008: Trix i Flix (bracia bliźniacy);
• Polska i Ukraina 2012: Slavek i Slavko (bracia bliźniacy);
• Francja 2016: Super Victor (chłopiec);
• 10 różnych państw UEFA 2020: Skillzy (Postać inspirowana freestyle footballem i street footballem);
• Niemcy 2024: Albärt (miś).

Euro 2024 – zasady awansu

Eliminacje do mistrzostw Europy 2024 rozpoczęły się w marcu 2023 roku i potrwały jeden rok. W zmaganiach wzięły udział 53 reprezentacje narodowe, które walczyły o to, aby zająć jak najwyższe lokaty. Bezpośredni awans na EURO 2024 mogło sobie zapewnić tylko 20 drużyn. Co z pozostałymi czterema, skoro na turnieju finałowym w Niemczech wystąpią 24 zespoły? Jedno miejsce zapewnione było gospodarzowi EURO 2024, natomiast pozostałe trzy przydzielono drużynom, które wzięły udział w barażach. W nich obowiązywały trzy ścieżki, a więc ścieżka A, ścieżka B i ścieżka C. Rywalizacja toczyła się w półfinałach i finałach. Ich zwycięzcy zameldowali się na EURO i uzupełnili stawkę drużyn.

W turnieju finałowym EURO 2024 wezmą udział 24 reprezentacje narodowe, które ulokowano w sześciu różnych grupach. Pierwszym elementem piłkarskiej rywalizacji będzie faza grupowa, w której każdy zespół rozegra po trzy spotkania. Następnie awans do fazy pucharowej wywalczą po dwie najlepsze drużyny (miejsca 1-2) w każdej grupie, a także cztery najsilniejsze zespoły z trzecich miejsc. W fazie pucharowej rozegrane zostaną mecze 1/8 finału, 1/4 finału, 1/2 finału oraz wielki finał.

Organizatorzy Euro w przeszłości

W piłkarskiej historii mistrzostwa Europy w piłce nożnej odbyły się już 16 razy. Poszczególne państwa miały okazje być gospodarzem największej imprezy na Starym Kontynencie. Początkowo za organizację EURO odpowiadał tylko jeden kraj, natomiast po raz pierwszy dwa państwa zorganizowały ME w 2000 roku, gdy takie zadanie powierzono Belgii i Holandii. W kolejnych latach w duecie EURO zorganizowały także Austria i Szwajcaria, a także Polska i Ukraina. Co więcej, EURO 2020 rozegrane zostało w 11 różnych miastach w Europie, co jest rekordem do dziś! W 2024 roku turniej finałowy odbędzie się w Niemczech. Nasi zachodni sąsiedzi zorganizowali EURO w 1988 roku, wówczas jako RFN.

• 1960: Francja
• 1964: Hiszpania
• 1968: Włochy
• 1972: Belgia
• 1976: Jugosławia
• 1980: Włochy
• 1984: Francja
• 1988: RFN
• 1992: Szwecja
• 1996: Anglia
• 2000: Belgia i Holandia
• 2004: Portugalia
• 2008: Austria i Szwajcaria
• 2012: Polska i Ukraina
• 2016: Francja
• 2020: Euro miało odbyć się w 12 różnych miastach w całej Europie, ale ostatecznie zostało zredukowane do 11 miast.
• 2024: Niemcy

W hierarchii zwycięzców mistrzostw Europy najlepszym wynikiem mogą pochwalić się dwie reprezentacje narodowe, a więc Niemcy i Hiszpania. Oba zespoły trzykrotnie wygrały EURO. Dwukrotnie triumf w turnieju finałowym odniosła reprezentacja Włoch, która zwyciężyła na ostatnich mistrzostwach Europy i podczas EURO 2024 będzie bronić tytułu. W historii mistrzostw Europy reprezentacja Polski nie zachwyciła swoich kibiców, ponieważ biało-czerwoni ani razu nie wygrali turnieju finałowego na Starym Kontynencie.

Zwycięzcy Euro – kto wygrywał Euro w poprzednich latach?

• 1960: ZSRR
• 1964: Hiszpania
• 1968: Włochy
• 1972: RFN
• 1976: Czechosłowacja
• 1980: RFN
• 1984: Francja
• 1988: Holandia
• 1992: Dania
• 1996: Niemcy
• 2000: Francja
• 2004: Grecja
• 2008: Hiszpania
• 2012: Hiszpania
• 2016: Portugalia
• 2021: Włochy

Co ile lat jest Euro?

Dla reprezentacji narodowych ze Starego Kontynentu mistrzostwa Europy to druga w hierarchii najważniejsza impreza piłkarska. Oczywiście na pierwszym miejscu są mistrzostwa świata, które uchodzą na najważniejszy turniej, ponieważ europejskie zespoły mogą sprawdzić swoją formę na tle drużyn z innych kontynentów, które często charakteryzują się wyjątkowym stylem gry. Obie piłkarskie imprezy przyciągają na stadiony i przed telewizory rekordową liczbę osób, a fani futbolu po zakończonym mundialu oraz EURO odliczają miesiące do kolejnego turnieju finałowego. Zarówno mistrzostwa świata, jak i mistrzostwa Europy odbywają się co cztery lata. Najbliższe mistrzostwa Europy odbędą się w 2024 roku i zainaugurowane zostaną 14 czerwca. EURO 2024 potrwa do 14 lipca, kiedy to na Stadionie Olimpijskim w Berlinie rozegrany zostanie wielki finał. Łącznie podczas miesiąca piłkarskich zmagań na mistrzostwach Europy odbędzie się 51 meczów piłki nożnej. W zmaganiach weźmie udział reprezentacja Polski, która trafiła do grupy D, w której rywalizować będzie z Francją, Holandią oraz Austrią. Pierwszy mecz biało-czerwoni rozegrają 16 czerwca o godzinie 15:00.